Z historycznych przekazów, jakie zostawili nam pierwsi polscy osadnicy na naszych ziemiach wynikało, że po wejściu do niezniszczonego jeszcze wtedy mauzoleum pałacowego w Kamieńcu Ząbkowickim można było dostrzec charakterystyczną kobaltową poświatę. Nadawała ona temu miejscu niezwykłą aurę.

Po ponad 70 latach od tamtego momentu dawne piękno wróciło do tego miejsca. Miejmy nadzieję, że tym razem już na zawsze. Poniższe zdjęcia oddają stan rzeczywisty w słoneczny dzień i nie były poprawiane komputerowo.

Wybudowane pod koniec XIX wieku mauzoleum rodziny książęcej Hohenzollernów – potomków księżnej Marianny Orańskiej jest posadowione w głębi parku otaczającego kamieniecki pałac. Było miejscem wiecznego spoczynku pięciorga członków tej rodziny, a pierwszy pochówek miał miejsce w 1898 r., gdy zmarła Maria Fryderyka, a pamięć o niej postanowił uczcić jej małżonek Albrecht Hohenzollern. Później w krypcie spoczął on sam i ich synowie. Budynek ma kształt świątyni greckiej z doryckimi kolumnami i jest postawiony z czerwonego piaskowca na obrysie prostokąta. Po II wojnie światowej uległ całkowitej dewastacji i dochodziło nawet do profanacji szczątków pochowanych tam osób. Przez kilkadziesiąt lat popadał w ruinę. Od 2012 r., gdy gmina Kamieniec Ząbkowicki podjęła się rewitalizacji zespołu pałacowo-parkowego, obiekt znalazł się w planach renowacji, co udało się zrealizować w 2018 r.

Obecnie znajduje się w nim nie tylko początkująca ekspozycja artefaktów, ale i digitalna wystawa prezentująca mauzolea na świecie oraz historię kamienieckiego mauzoleum. Natomiast w krypcie, gdzie umiejscowiony jest pieczołowicie odrestaurowany symboliczny sarkofag, turyści mogą obejrzeć i wysłuchać opowieść Albrecht Hohenzollern, który pojawia się „jak żywy” w postaci hologramu. Ta absolutnie unikalna w regionie formuła prezentacji historii dostępna jest w języku polskim i języku angielskim.

Na początku października miała miejsce uroczystość otwarcia i poświęcenia odnowionego kamienieckiego mauzoleum. Mauzoleum można zwiedzać w ramach wizyty na terenie Pałacu Marianny Orańskiej lub odrębnie po ustaleniu terminu z obsługą przewodnicką prowadzoną przez Gminne Centrum Kultury.