Zonen „A” van de strikte instandhouding
— alegmene regeling
Zonen „A” van de stricte instandhouding zijn bepaald voor de gebieden met de bijzondere voordelen en met de bewaarde historische ruimtelijke structuur. Dat zijn de afzonderlijke gebieden, die als een getuige van de geschiedenis waargenomen zijn.
In deze zonen is er een regel aangenomen: de eisen en de regelingen van de instandhouding hebben de absolute prioriteit boven de beschouwingen die door de inverstering-, economisch- en dienstwerkzaamheden ontstaan. Het is ook noodzakelijk om een lokale plan voor de ruimtelijke ordening of een plan van de revalorisatie aan te maken. Zo een plan zal de uitendelijke vorm van de regelgeving en de eisen van de instandhouding uitmaken, het zal ook voor het onderwerpen van bepaalde elementen van de monumenten dienen.
De werkzaamheden voor de instandhouding in deze zonen leiden tot het behoud en de leesbaarheid van de historische ruimtelijke structuur en de conservatie van haar hoofdelementen: de planning en de uitvoering van de meest belangrijke wegen, de samenstelling van de urbanistische interieurs en de historische rooilijnen met de composities van de historische plantentuinen en de historische verdeling van het bezit en de manier van het gebruik van landgoederen.
Elke beleggingsactiviteit, verschillende bouwen en herbouwen als ook renovaties, adaptaties, anpassingen aan moderne functionaliteit en de verdeling van landgoederen die op het gebied van de zone zich bevinden, moeten goedgekeurd worden door Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Delegatura Wojewódzkiego Oddziału Urzędu Ochrony Zabytków w Wałbrzychu (Monumentenkonservator van Woiwodschap Neder-Silezië, Vertegenwoordiger van Woiwodschap Ambt voor Monumentenzorg in Wabrzych).
Zonen „A” van de strikte instandhouding
– uitvoerige regeling
Zonen „A” van de strikte instandhouding zijn vastgesteld in:
- Byczeń,
- Chałupki,
- Doboszowice,
- Kamieniec Ząbkowicki,
- Kamieniec-Istebka,
- Mrokocin,
- Ożary,
- Pomianów Górny,
- Sławęcin,
- Sosnowa,
- Śrem,
- in Byczeń is de zone „A” bepaald voor twee enklaves— de grootere is het gehele dorp en de kleinere – het molencomplex.
- in Chałupki is de zone „A” bepaald voor de overblijfselen van Folwark Dolny (Neder Boerderij), de kerk, het parkgebied met een oude walburcht-kasteel en voor het molencomplex numer 7.
- in Doboszowice is de zone „A” bepaald voor twee enklaves. De eerste bevat de parochiekerk en het kerkhof. In de tweede enclave zijn er Folwark Pałacowy (Paleis Boerderij) met het paleis, het overblijvsel van het hek, het granpakhuis en twee stallen.
- in Kamieniec Ząbkowicki is de zone „A” van de strikte instandhouding bepaald voor drie enclaves – het kloostercomplex en het deel van de nederzetting met de Złotostocka Straat; het paleis-parkcomplex en de Evangelische kerk; en de villa in de Ząbkowicka Straat 26.
- in Kamieniec-Istebka is de zone „A” bepaald voor het molencomplex in de Wąska Straat 5.
- in Mrokocin zijn in de zone „A”: de molen numer 12, de miskapel van Heilige Johannes Nepomucenus en het Evangelische kerkhof.
- in Ożary is de zone „A” bepaald voor twee enklaves. De eerste bevat de parochiekerk van Heilige Catharina van Alexandrië en het kerkhof. In de tweede bevindt zich een oude boerderij.
- in Pomianów Górny is de zone „A” van de strikte instandhouding bepaald voor de filiaalkerk van Sint-Barbara.
- in Sławęcin is de zone „A” van de strikte instandhouding bepaald voor de kapel van Heilige Josef van Nazareth, de schoutambtelijke boerderij (nummer 22 en 25) en het woon-agrarischcomplex (nummer 21) dat vroeger een egiendom van een herbergier was.
- in Sosnowa is de zone „A” bepaald voor de kerk en het kerkhof.
- in Starczów is de zone „A” van de strikte instandhouding bepaald voor de kerk, het oudste, 19de eeuwse deel van het kerkhof en de pastorie met een hoeve.
- in Śrem is de zone „A” van de strikte instandhouding bepaald voor de kerk en de hoeve nummer 32.
- in Topola is de zone „A” bepaald voor de parochiekerk, het oude kerkhof en de pastorie met een hoeve.
Zonen „B” van de instandhouding
— alegmene regeling
Zonen „B” van de instandhouding zijn bepaald voor de gebieden die relatief goed bewaarde hoofdelementen van historische ruimtelijke structuur hebben. Op deze gebieden zullen de basiselementen van monumenten bewaard worden.
Elke beleggingsactiviteit binnen de zonen zal al bestaande ruimtelijke ordening en plannen in acht nemen. Wojewódzki Konserwator Zabytków (Monumentenkonservator van Woiwodschap Neder-Silezië) zal alle beleggingsactiviteiten goedkeuren, die betrekking hebben tot de monumenten uit het register van cuturele goederen; als ook alle werkzaamheden betreffend verkeersroutes (veranderingen van de soort van het wegdek, correctie van de weg projecten). De nieuwe objecten zullen goedgekeurd worden in termen van de locatie, de grotte, de dakformen en het uiterlijk van de gevel.
Zonen „B” van de instandhouding
— uitvoerige regeling
Zonen „B” van de instandhouding zijn vastgesteld in: Byczeń, Doboszowice, Kamieniec Ząbkowicki, Sosnowa, Starczów, Śrem en Topola.
- in Byczeń bevat de zone „B” zogenoemde „kleine” Byczeń.
- in Kamieniec Ząbkowicki is de zone „B” bepaald voor drie enclaven. In de eerste is er een deel van het dorp met meer prachtige gebouwen (het noordelijke deel van Złotostocka Straat, het westelijke deel van Kolejowa Straat en Ząbkowica Straat). In tweede enclave van de zone „B” bevinden zich: het gebied met het station (het oostelijke deel van Kolejowa Straat en Ogrodowa Straat). Derde enclave van de zone „B” is het monniken bergraafplaats in Opienica.
- tussen Mrokocin en Pomianów Górny is de zone „B” bepaald voor het Katholieke kerkhof.
- in Doboszowice, Sosnowa, Starczów, Śrem en Topola zijn de zonen „B” bepaald voor de nederzettingen op hun gebied en de meer prachtige gebouwen.
Zone „W” — van de stricte beveiliging van de archeologische vindplaats
Deze zone bevat de archeologische vindplaatsen die in het gebied vertoond zijn. Het object dat zich in deze zone bevindt, is uit elke beleggingsactiviteit uitgesloten, die zijn specifieke vorm kon aantasten.
De ondernemingen met een revalorisatie doeleind (het herstellen van de oorspronkelijke vorm) of andere terugwinnings- of adaptieve werkzaamheden op het gebied van de zone „W”, zullen goedgekeurd zijn door Konservatordiensten. Ze zullen ook uitgevoerd worden onder hun strikt toezicht, na de desbetreffende toestemming.
Zone „W” — van de stricte beveiliging van de archeologische vindplaats is bepaald voor:
- Nederzetting in Byczeń — ingeschreven in het register van monumenten,
- Nederzetting in Chałupki — ingeschreven in het register van monumenten.
Zonen „OW” — van de archeologische observatie
Alle beleggingsactiviteiten gepland op de gebieden van de zone „OW” zullen overlegd worden met Wojewódzki Konserwator Zabytków (Monumentenkonservator van Woiwodschap Neder-Silezië). Zonen „OW” van de archeologische observatie zijn bepaald voor de Middeleeuwse dorpen in hun hedendaagse grenzen:
- Byczeń,
- Chałupki,
- Doboszowice,
- Kamieniec Ząbkowicki (Złotostocka en Młyńska Straat),
- Kamieniec-Goleniów (het gebied van de nederzetting van het oorsronkelijke dorp),
- Kamieniec-Istebka (het gebied van de nederzetting van het oorsronkelijke dorp),
- Kamieniec-Opienica (het gebied van de nederzetting van het oorsronkelijke dorp),
- Ożary,
- Pilce,
- Pomianów Górny,
- Sławęcin,
- Sosnowa,
- Starczów,
- Suszka,
- Śrem,
- Topola.
Op het gebied van de archeologische vindplaatsen die zich in de zone „W” van de stricte beveiliging van de archeologische vindplaats of in de zone „OW” van de archeologische observatie niet bevinden, hangen de beleggingsactiviteiten af van de mening van Wojewódzki Konserwator Zabytków (Monumentenkonservator van Woiwodschap Neder-Silezië). De potentiële belegger of de bevoegde persoon moet een goedkeuring voor zijn acties verkrijgen. Bovendien, zullen deze plaatsen beschouwd en toegepast worden in de ongewijzigde vorm bij de uitvoering van plannen en detailleerde projecten. Men mag de mogelijkeid niet uitsluiten, dat de historische waarde van deze plaatsen en hun bereik kan veranderen na het keuringsbewijs.
Zonen „K” — van de beveiliging van het landschap
— alegmene regeling
Zonen „K” — van de beveiliging van het culturele landschap zijn bepaald voor de gebieden waar het natuurlijke landschap met historische monumenten verbonden is, of voor de gebieden met bijzondere landschappelijke waarde, die de culturele en historische identiteit uitmaken.
Op het gebied van deze zonen zijn er geen verplichtingen om de beleggingsactiviteiten met de inhoudstanding diensten te overlegen of een goedkeuring te verkrijgen. De architectionische diensten van de gemeente zijn maar verplicht om de regels van het behoud van huidige ruimtelijke toestand, panorama’s en uitzichten te respecteren.
Zonen „K” — van de beveiliging van het landschap
— uitvoerige regeling
Zonen „K” — van de beveiliging van het landschap zijn bepaald op twee manieren – als de grootschalige zone en als de kleine aparte zonen.
De eerste bevat een deel van Pradolina Nysy (Oervallei van Nysa) en de kant van Wysoczyzna Ziębickia (Hoogvlakte van Ziębice) met de woonplaatsen: Kamieniec Ząbkowicki, Byczeń, Śrem, Topola, het zuid-westelijke deel van Doboszowice, de boerderij van Goleszów en de buurt.
Aparte zonen „K” van de beveiliging van het landschap zijn bepaald voor:
- Chałupki,
- Een deel van Doboszowice bij de weg naar Starczów,
- Kamieniec-Goleniów,
- Mrokocin,
- Pomianów Górny.
Steden van de gemeente Kamieniec Ząbkowicki bezetten een gebied met de grote landschappelijke, natuur- en cultuurwaarden, daarom is daar een grootschalige zone „K” van de beveiliging van het landschap bepaald.
Binnen deze zone zijn er talrijke panorama’s en uitzichtpunten. Het meest aantrekkelijk is het panorama van Góra Zamkowa (Kasteelberg) met het paleis en Byczeń (met het silhouet van de kerk) die uit Topola zichtbaar is. Byczeń ligt op een glooiend helling van Góra Zamkowa (Kasteelberg) en is ruimtelijk het meest geëxponeerde stad van de gemeente; het is ook zichtbaar vanuit Pradolina Nysy (Oervallei van Nysa) en vanuit de rand van Wysoczyzna Ziębicka (Hoogvlakte van Ziębice). Aantrekkelijk is ook de verbinding van Pradolina Nysy (Oervallei van Nysa) met Przedgórze Paczkowskie (Voorberg van Paczków), het gebied aangemaakt door: Wysoczyzna Ziębicka (Hoogvlakte van Ziębice), Góry Bardzkie (Bardzkie Bergen) en Góry Złote (Gouden Bergen). Op dit gebied kruisen vele natuurlijke assen, die georiënteerd zijn op kerken en hoogste objecten van het dorp.
Deze steden liggen op een vlak gebied of in de zachte beekdalen en hebben over het algemeen vrij typische en gelijkmatige uitstraling vanwege de tijd van de oorsprong van huidige gebouwen. Enkele gebouwen zijn ouder – meer traditioneel met een houtskelet verdieping of de neoclassicistische gebouwen uit de jaren 20 en 30 van de 19de eeuw. Deze stijvolle dorpbebouwing zien zo eruit door de liquidatie van de gevel decors, de verandering van de afmetingene en de ligging van ramen. Dit weerspiegelt het gebrek aan een positieve beoordeling van de architectuurwaarde bij de huidige huiseigenaars en het voldeon aan de nieuwe manier van bouwen. Daarom zijn er gebleven alleen de gebouwen meet een gladde gevel. Alleen in enkele gevallen kunnen wij over een „goede renovatie” van oude gebouwen zeggen, bijvoorbeeld het huis bij de molen nummer 88 in Byczeń, het landgoed (nummer 16) en de boerderij nummer 28 in Starczów.
Als men dit alles in overweging neemt, zal het ten minste meer moeite gedaan worden om de huidige toestand van arhcitectuurbeeld van het dorp te zorgen. Allereerst zou men de dorpbebouwing behouden en daar aanvullen, waar ze nog bestaan. Met meer vrijheid kunnen nieuwe gebouwen ontworpen worden in de oude dorpen met grote bossen zoals Ożary, Doboszowice of Starczów. Daar lagen de boerderijen op de hellingen van de heuvels, ver van de waterlopen en waren meer vanelkaar ruimtelijk geïsoleerd. Een nadeel is echter, wat vaak gebeurt, om een grotegebieden binnen een dorp af te scheiden om daar centraal een eengezinshuis op te bouwen. Zulke huizen zullen ook op de top van heuvels niet gebouwd zijn, zoals het in Byczeń gedaan is. Bij het ontwerpen van nieuwe gebouwen zal men echter het systeem van de nederzettingen en boerderijen ligging uit de jaren 20 van 19de eeuw gebruiken, bijvoorbeeld zoals in Doboszowice.
Nieuwe gebouwen zullen maximaal twee etages hebben, echter langer gemaakt met zadeldakken of dergelijke. De gevels kunnen met een pseudo-houtskeletconstructie interessanter gemaakt worden. Zo een constructie zal naar de traditionele landelijke archtectuur verwijzen. Nieuwe huizen kunnen ook op de wijkbebouwing van kleine gebouwomvang lijken.
Een beetje anders is de specifiek van de bebouwing in Kamieniec Ząbkowicki, met ee zogenoemd marktplaats bij de ingnang naar het kloostercomplex en de breedgevel bebouwing met een etnisch karakter (in de Złotostocka, Ząbkowicka en Kolejowa Straat) en ook de bebouwing uit de eerste helft van de 20de eeuw – villa-, bedrijfs-, verhuur en wijkgebouwen. Specifiek voor deze bebouwing is het feit dat ze een keten uitmaakt. Daarom zijn beide manieren van de wijkbouw – oudere uit de jaren 80 van de 20e eeuw en nieuwere nu gebouwd – als een storing van het historisch systeem waargenomen. Bovendien, de eerste manier stoort de panorama van Góra Zamkowa (Kasteelberg) met het kasteel en de tweede manier van het wijkbouw was slecht gepland, omdat een wijk ligt nu op de heuvel in de Kolejowa Straat. In de toekomst zullen nieuwe gebouwen – wijken en eengezinswoningen – in de nieuw afgebakend straten zich bevinden.
Nieuwe gebouwen zullen op een of andere manier naar bestaande bebouwing verwijzen, in het kader van de verlenging van het blok met een zadeldak of in het kader van de gevel.
Bereid: volgens het auteursrecht van Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków we Wrocławiu – Studium Środowiska Kulturowego dla Gminy Kamieniec Ząbkowicki. (Het Regionaal Centrum voor onderzoek en documentatie van monumenten in Wrocław – De studie van Cutluuromgeving voor de gemeente Kamieniec Ząbkowicki)