W Kamieńcu Ząbkowickim mamy do czynienia z wieloprzestrzenną kompozycja krajobrazową, której centrum stanowi monumentalna rezydencja Marianny Orańskiej z otaczającym ją parkiem na Górze Zamkowej. Poza nią w skład założenia wchodzi zespół klasztorno-sakralny Opactwo Cysterskie z osadą służebną, dolina rzeczki Budzówki z błoniami, kościołem ewangelickim, stawem i budynkiem maszynowni, malownicza dolina Nysy Kłodzkiej z przełomem w okolicy Góry Śremskiej oraz osada z młynem wodnym w Małym Byczeniu.

Wartości, które wyróżniają ten kompleks to:

  • zachowana w zasadzie pierwotna kompozycja przestrzenna, która uległa nieznacznym przekształceniom,
  • stylowa jednorodność i czytelne oraz zharmonizowane ze sobą nawarstwienia,
  • jest mocno wyeksponowany w krajobrazie i przestrzeni osadniczej,
  • jest dziełem wybitnych twórców, architektów, architektów krajobrazu, budowniczych, ogrodników, rzeźbiarzy,
  • w większości dobrze zachowany, pozwalający na rewaloryzację,
  • jest przedmiotem szczególnej troski konserwatorskiej.

Ustawa o Ochronie Zabytków z 23 lipca 2003 roku ustanowiła formę ochrony krajobrazu kulturowego w postaci parku kulturowego, którego celem jest zachowanie wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Tereny te w powiązaniu z ochroną środowiska przyrodniczego mogą być wykorzystane dla optymalnego, zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego Gminy.

Utworzenie Parku Kulturowego w Kamieńcu Ząbkowickim miało na celu ochronę szczególnie cennych wartości kulturowych, krajobrazowych i przyrodniczych w historycznie ukształtowanej przestrzeni z wyróżniającymi się kompozycyjnie założeniami:

  • Opactwa Cysterskiego z osadą przyklasztorną,
  • zespołu rezydencjonalnego na Górze Zamkowej,
  • krajobrazem komponowanym w Dolinie Nysy Kłodzkiej,
  • zespołem osadniczym w Małym Byczeniu,
  • eksponowaną widokowo Górą Śremską.

Zachowany do chwili obecnej, unikatowy w skali regionalnej i ponadregionalnej historyczny krajobraz wymaga podjęcia skutecznej ochrony przed procesami urbanizacyjnymi mogącymi wpłynąć na degradację tych wartości.

Opracowany plan ochrony Parku Kulturowego jest dokumentacją określającą ograniczenia i wymagania, jakie winno się zastosować na jego terenie w celu zapewnienia warunków ochrony krajobrazu kulturowego, równowagi środowiska przyrodniczego i racjonalnej gospodarki tymi zasobami z przeznaczeniem głównie na rozwijanie oferty turystycznej Gminy. Uzgodniony z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, zatwierdzony przez Radę Gminy będzie stanowił podstawę do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu Parku Kulturowego.

OPRACOWANIA EKSPERTÓW DOTYCZĄCE PARKU KULTUROWEGO:

kliknij poniżej i przeczytaj lub pobierz wybrany dokument: